OKK najaarsconcert 2022.
It is a beauteous evening.
Op 27 november wordt in de Dorpskerk te Bathmen om 15:30 het najaarsconcert gegeven met werken van Alfvén, Baldvinsson, Bennet, Birgisson, Dubra, Elgar, Kodály, Lau, MacMillan, Mäntigärvi, de Marez Oyens, Nystedt, Pärt.
Voorverkoop €12,50. Bij de kerk €15,– Tot 18 jaar gratis toegang.
Voor kaartverkoop: volg deze link
Uit het gedicht van de romantische Engelse dichter William Wordsworth (1770-1850) spreekt bewondering en verlangen naar de natuur. Ik koos de eerste regel als motto voor dit najaarsconcert van het OKK.
Over de stilte, de rust en …. Luister! zegt het gedicht.. hoe indrukwekkend de stem van de natuur kan zijn. Het gedicht is ontstaan na een wandeling langs de Zuid -Engelse kust van de dichter met zijn 9-jarige dochter.
De avondschemering in het gedicht wordt “the holy time” en die is stil, heel stil, stil als een non. Dat zinnetje bezorgde mij een déjà vu:
Daar waar ik voeger op school zat was een Frans nonnenklooster, daar woonden slotzusters, of Monialen, achter tralies. Zij mochten het klooster nooit verlaten en leefden in stilte. Quiet as a nun.
Tera de Marez Oyens liet zich door deze eerste zin van het gedicht van Wordsworth inspireren tot een geraffineerde canon, een klein stukje uit de compositie “Roulette of Moments” (1979).
Zelf ben ik op zoek gegaan naar een koorzetting waar deze eerste zin op zou passen. Ik vond die in een koorwerkje van Heinz Lau (1925-1975). (Tijdgenoot van de Noord-Duitse componisten Distler, Reda, Pepping). Een mooi toeval.
November is een tijd waarin we onze doden gedenken, Allerzielen, 2 november, is een kloostertraditie die voor het eerst, in de Benedictijner orde, gevierd werd in het jaar 998.
Bij onze dierbaren willen we in dit concert stilstaan en bij de onschuldigen op het wereldtoneel.
“They are at rest” is een gedicht van John Henry Newman (1801-1890).
Edward Elgar beschrijft het werk als een Elegy voor a-capella koor. De zetting is geschreven in 1909 naar aanleiding van de viering van het geboortejaar van Queen Victoria (1819-1901).
Met de Koormuziek uit Letland zijn wij al enkele jaren vertrouwd. Composities van Arvo Pärt, Pēteris Vasks en Eriks Esenvalds, hebben al op de lessenaar gestaan. En er gaan er zeker meer volgen. De Baltische staten hebben een rijke koor traditie, een fascinerende koorklank met improvisando-elementen, prachtige akkoordstapelingen, uitdagend maar altijd zingbaar.
In het weekend van 12 november jl. was Rihards Dubra (1964) in Zwolle. Hij behoort tot de nieuwe generatie Letse componisten.
Deze componist, geboren in Riga, heeft tijdens dit weekend met 6 Zwolse koren gewerkt aan zijn eigen composities. Ook het OKK deed mee met twee van zijn werken.
In “Stetit Angelus” staat de engel met het gouden wierooksvat in de hand, de rook stijgt op als een bede… en dat is precies wat Dubra hier laat klinken. In de vrouwenstemmen hoor je de rook omhoog kringelen, de melodieën zijn een klankveld geworden en stijgen en stijgen.
In “Duo Seraphim” zijn de twee engelen aan het loftuiten dat het een lieve lust is.
Eer aan de vader en de zoon en de heilige geest etc. etc. Als een mantra zijn de vrouwenstemmen aan het lofprijzen . Dubra weet van geen ophouden, de muziek is haast filmisch te noemen, SANCTUS!! Tot in de eeuwen der eeuwen.
Arvo Pärt mag wat mij betreft niet ontbreken in een sfeer van schoonheid, stilte en troost bij het overweldigende van de natuur en bij sterven en de vergankelijkheid.
“The Deer’s cry” in 2008 gecomponeerd door de man die de ultieme muziek terugbrengt naar de eenvoud van de drieklank en die zegt: één mooi klinkende toon is genoeg.
“A Good Night” is een koorwerk van de Brit Richard Rodney Bennet.
Het gedicht dat Bennet hier toonzet is van Francis Quarles (1592-1644).
Bennet schreef dit in 1998 naar aanleiding van het overlijden van Linda Mc Cartney, de vrouw van de ex-Beatle Paul Mc Cartney, met wie zij samenspeelde in de band “The Wings”. Zij was pas 56 jaar. Met Bennet waren de Mc Cartney’s goed bevriend. “For Paul, in memory of Linda” staat er boven de compositie.
Oktober, november.. de natuur komt voor je gevoel tot stilstand, kleuren ontstaan en vervagen, de lange avond dient zich aan, het leven keert zich meer naar binnen, letterlijk en figuurlijk.
Hugo Alfvén (Zweden) is zo’n componist die de natuur en zo’n lange avond wil toonzetten. In “Aftonen” componeert hij de metafoor: de nagalm van een hoorn in het bos. Het koor zingt uiterst zacht een motief dat uit de verte klinkt.
“The Gallant Weaver” is een liefdesgedicht van Robert Burns (1759-1796) getoonzet door James MacMillan. Het gedicht is ontstaan naar een waar gebeurd verhaal over een meisje dat, tegen haar vaders wil, trouwt met een dappere wever.
“Pulchra es” van de Fin Jaako Mäntyjärvi, is als bijbeltekst heel toepasselijk op deze thematiek. “Je bent mooi, maar kijk mij niet aan, ik kan je blik niet verdragen”.
In het werk “Esti dal”, van Zoltan Kodaly (Hongarije), zijn we ook in het bos. De hoofdpersoon in het gedicht legt, in de avondschemering, zijn hoofd op zijn pet en kijkt naar de hemel. Hij wenst voor zichzelf een goede nacht en een ‘betere’ toekomst. “Laat mij er tenminste over dromen”.
Weet u, dat er prachtige koormuziek komt uit IJsland? Er is een oude volksmuziekcultuur in IJsland die terug gaat tot de Middeleeuwen. Klassieke muziek is daarentegen in IJsland vrij nieuw. In de 19e eeuw begonnen en in de 20e eeuw verder tot bloei gekomen. In de afgelopen decennia is er een groep jonge componisten opgestaan met bijzondere eigentijdse, unieke IJslandse klanken.
Bij ons 60-jarig jubileum concert in 2019 zongen we al iets uit IJsland van Ólafur Arnalds namelijk Raddir. Een compositie waarin een kaal onherbergzaam landschap opdoemt.
Snorri Sigfús Birgisson schreef zijn liefdes lied, “Afmorsvísa” in 1998 op het gedicht van Páll Vídalín (1667-1727).
Leuke ritmes, fraaie akkoorden, fijn om te zingen.
Tryggvi M.Baldvinsson heeft het in “Kvöldvers” ook over een zonsondergang, wel met een ietwat sombere bijgedachte “de nacht zal mij gepieker gaan opleveren”….
IJslandse muziek; daar gaat u, wat mij betreft meer van horen.
Ik wens u veel luisterplezier en wellicht, net als wij, muzikale ontdekkingen.
Eugène van Boheemen